Serhend - SULTAN MAHMUD VE AYAZ

SULTAN MAHMUD VE AYAZ

Sultan Gazneli Mahmud zamanında, köyden gelen bir genç, çalışkanlığı ve doğruluğu sayesinde vezirliğe kadar yükselmişti. Bu hızlı yükselişini diğer vezirler çekemeyip, Sultana, başveziri Ayaz’ın her gece saray bahçesinde bulunan bir odaya girdiğini, buraya hazineden altın çalıp sakladığını söylerler. Sultan da, şikâyetçilere bir gece o odaya girerek kontrol etmelerini ve neticeyi kendisine bildirmelerini ister.
Hasetçiler, odanın kapısındaki sağlam kilidi zorla açarak odaya girerler. Fakat bütün hayalleri boşa gider. Çünkü duvarda bir çift çarık ve bir kepenek asılıdır. Altın ve mücevher aramak için toprağı kazarlar fakat yine birşey bulamazlar. Mahcubiyet içinde Sultanın huzuruna çıkarlar. Derler ki:
- Biz aldanmışız. Hasetçiliğimize ve iftira ettiğimize pişman olduk. Cezamıza râzıyız.
Sultan cezayı Ayaz’a bırakır. O da şu cevabı verir:
- Sultanım! Huzurunuzda ceza vermek bana yakışmaz. Onların da kusuru varsa da, esas kusur benim. Çünkü, eğer ben odanın kapısına sağlam bir kilit takmasaydım, gizli gizli buraya girmeseydim, bu arkadaşlarım şüphelenmeyeceklerdi. Sultanım! Benim aslım bellidir. Sayenizde rüyâmda bile göremeyeceğim nimetlere kavuştum. Bunlara dalıp aslımı unutmamak için, köyden geldiğimde üzerimde bulunan koyun postundan elbisem ve ayağımdaki çarıkları duvara asmıştım. Her gün onlara bakıp kendi kendime diyorum ki:
“Ey Ayaz! İşte senin aslın budur. Kavuştuğun nimetler, dünyalıklar, makamlar aslını unutturmasın! Bu nimetler sebebiyle; geçmişini, ananı-babanı ve Allaha ibâdeti unutma!”