KÖTÜ HUYLAR:
1- Küfr.
2- Cehâlet.
3- Ayblanmak korkusu. [Insanların kötülemelerine, çekisdirmelerine,
ayblamalarına üzülüp, hakkı kabûl etmemek.]
4- Övülmeyi sevmek. [Kendini begenip, övülmegi sevmek.]
5- Bid’at i’tikâd. [Bozuk îmân.]
6- Hevây-ı nefs. [Nefsin isteklerine, lezzetlerine, sehvetlerine
tâbi’ olmak.]
7- Taklîd ile îmân. [Bilmedigi kimseleri taklîd.]
8- Riyâ. [Gösteris, Âhıret amelleri yaparak dünyâ arzûlarına
kavusmak.]
9- Tûl-i emel. [Zevk ve safâ sürmek için çok yasamagı istemek.]
10- Tama’. [Dünyâ lezzetlerini harâm yollardan aramak.]
11- Kibr. [Kendisini üstün görmek.]
12- Tezellül. [Asırı tevâdu’.]
13- Ucb. [Yapdıgı iyilikleri, ibâdetleri begenmek.]
14- Hased. [Kıskanmak, çekememek, ni’metin ondan çıkmasını
istemek. Ebülleys-i Semerkandî diyor ki, (Üç kimsenin
düâsı kabûl olmaz: Harâm yiyenin, gıybet edenin, hased edenin).]
15- Hıkd. [Baskasını asagı görmek.]
16- Semâtet. [Baskasına gelen belâya, zarara sevinmek.]
17- Hicr. [Dostlugu bırakmak, dargın durmak.]
18- Cübn. [Korkaklık, secâ’atin az olması.]
19- Tehevvür. [Gadabın, sertligin asırı ve zararlı olması.]
20- Gadr. [Ahdinde ve mîsâkında durmamak.]
21- Hıyânet. [Münâfıklık alâmeti; emniyyeti bozacak söz ve
is.]
22- Va’dini bozmak. [Verdigi sözü bozmak. Hadîs-i serîfde
(Münâfıklık alâmeti üçdür: Yalan söylemek, va’dini îfâ etmemek,
emânete hıyânet etmek) buyuruldu.]
23- Sû’izan. [Sû’i zan harâmdır. Günâhlarının afv olunmıyacagını
zan etmek, Allahü teâlâya sû’i zan olur. Mü’minleri harâm
isleyici, ya’nî fâsık zan etmek sû’i zan olur.]
24- Mala muhabbet. [Mala düskün olmak.]
25- Tesvif. [Hayrlı is yapmagı sonraya bırakmak.]Hadîs-i serîfde,
(Bes sey gelmeden evvel bes seyin kıymetini biliniz: Ölmeden
önce hayâtın kıymetini, hastalıkdan önce sıhhatin kıymetini,
dünyâda âhıreti kazanmanın kıymetini, ihtiyârlamadan
gençligin kıymetini, fakîrlikden evvel zenginligin kıymetini) buyuruldu.
26- Fâsıkları sevmek. [Fıskın en kötüsü zulmdür. Harâm isleyene
fâsık denir.]
27-Âlimlere düsmanlık. [Islâm ilmleri ve âlimleri ile alay
küfrdür.]
28- Fitne. [Insanları sıkıntıya, belâya düsürmekdir. Hadîs-i
serîfde; (Fitne uykudadır, uyandırana la’net olsun!) buyuruldu.]
29- Müdâhene ve müdâra. [Gücü yetdigi hâlde, harâm isleyene
mâni’ olmamak ve dünyâsı için dînini vermek müdâhenedir.
Dîni için dünyâsını vermege müdâra denir.]
30- Inâd ve mükâbere. [Hakkı, dogruyu isitince kabûl etmemek.]
31- Nifâk. [Münâfıklık, içinin dısına uymaması.]
32- Tefekkür etmemek. [Günâhlarını, mahlûkları ve kendini
düsünmemesi.]
33- Müslimâna beddüâ.
34- Müslimâna kötü ism takmak.
35- Özrü red etmek.
36- Kur’ân-ı kerîmi yanlıs tefsîr etmek.
37- Harâm islemekde ısrar.
38- Gıybet.
39- Tevbe etmemek.
40- Mal ve mevkı’ hırsı.
[Kötü huylardan kaçınmalı,iyi huylu olmaga çalısmalıdır.
Hadîs-i serîflerde buyuruldu ki: (Ibâdetleri az olan bir kul, iyi
huyu ile, kıyâmetde yüksek derecelere kavusur.)
(Ibâdetlerin en kolayı ve çok fâidelisi, az konusmak ve iyi
huylu olmakdır.)
